Η Μερτζ στην Κεφαλληνία στο ανάκτορο του Οδυσσέα
Ο Οδυσσεύς ήτο βασιλεύς της Κεφαλληνίας και όχι της Ιθάκης όπως συνηθίζεται να λέγεται. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε η Μερτζ και άλλοι ιστορικοί ερευνητές της Κεφαλληνίας –Ιθάκης. Επίσης απέκτησε τέκνα –όπως λέγει η παράδοση –εκ της Κίρκης και από την Καλυψώ . Τούτο είναι αδιάψευστη μαρτυρία ότι παρέμεινε εκεί επί αρκετό διάστημα κοντά στις γυναίκες-βασίλισσες . Μια άλλη μαρτυρία είναι ότι ουδέποτε τον ελάτρευαν στην Ιθάκη ως ήρωα.
Η Μέρτζ ταξίδευσε και έμεινε επι 20 μερον στην Κεφαλληνία και βρήκε και το μέρος που τον άφησαν οι Φαίακες έναντι του Αργοστολίου, όπου ανεκάλυψε και ερείπια του ανακτόρου του. Τούτο βέβαια ακόμη δεν έχει ξεκαθαρισθεί, διότι και η Ιθάκη ερίζει την ύπαρξη ανακτόρου του Οδυσσέως, χωρίς ακόμη να υπάρχουν αδιάσειστες μαρτυρίες περί τούτου. Κατ’ άλλους στην αρχαιότητα η Κεφαλληνία ονομάζετο Ιθάκη. Πιστεύεται ότι μεταξύ της 3ης και 2ης Χιλιετίας προ εποχής μας επήλθε σύγχυση στα ονόματα των νήσων της Δυτικής ακτής της Ελλάδος , συμπεριλαμβανομένης και αυτής της Ιθάκης , που αργότερα περαπλάνησε τους φιλολόγους και αρχαιολόγους κατά την εξέταση της θέσεως των νήσων. Παρόμοιες αλλαγές τοπωνυμίων συμβαίνουν άλλωστε συχνότατα , ακόμη και στις μέρες μας . Να σημειωθεί ότι ο Όμηρος κατατάσσει την Ιθάκη 4η σε σχέση με τα λοιπά νησιά της περιοχής , πράγμα που εδημιούργησε πολλά προβλήματα. Τα ονόματα είναι προϊόν των γεωγράφων της Σχολής της Μιλήτου(5ος αι. π. Χ. ) Ιδρυτής της ήτο ο Θαλής, όπου εργάσθηκαν και οι Αναξίμανδρος και Εκαταίος . Αυτοί δεν γνωρίζουμε αν καθιέρωσαν τα σωστά ονόματα στους χάρτες που κυκλοφόρησαν τότε και έκτοτε ισχύουν. Τέτοια σφάλματα οδήγησαν τους μετέπειτα να αμφισβητήσουν την καταγραμμένη προϊστορία ως μυθολογία, με όλο το κακό που προξένησαν στην αποκάλυψη της αληθείας .
Η Κεφαλληνία είναι η αρχαία Ιθάκη
Κατά την Μερτζ η Ιθάκη δεν δικαιολογεί τον μεγάλο πλούτο που αναφέρει ο Όμηρος στην κατοχή του βασιλιά Οδυσσέα(κοπάδια, κτήματα,σιτηρά κλπ) Όμως εμείς δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την Οδύσσεια , κατά την οποίαν η Ιθάκη ήτο η πατρίς του πολυμήχανου ήρωος , του επινοητού του Δουρείου Ίππου , που έκρινε το νικηφόρον τέλος του Τρωικού πολέμου.
Το Δουλίχιον προφανώς ήτο μία από τις μεγαλύτερες νήσους του συμπλέγματος με πλούτο και πολλούς κατοίκους που εξεστράτευσε στην Τροία με 40 μαύρα πλοία, ενώ τα υπόλοιπα υπό τον Οδυσσέα ήσαν μόνον 12 (Ιλιάς Β’ 625) Ακόμη από το Δουλίχιον ήλθαν να νυμφευθούν την Πηνελόπη 52 πρίγκιπες , πράγμα που δείχνει μεγάλο πλούτο. Μέχρι σήμερον δεν έχει εξακριβωθεί που βρίσκεται αυτό το μέρος αυτό, αν και μερικοί το συνδέουν με την Κέρκυρα η οποία διαθέτει αυτά που γράφει ο Όμηρος για το Δουλίχιον. Τρία ονόματα αναφέρει η Οδύσσεια για τα δύο νησιά , την Κεφαλλονιά και Ιθάκη(ήτοι :Κεφαλλήνες, Σάμη και Ιθάκη) μολονότι ο ποιητής αναφέρεται στους Κεφαλλήνας, αλλά δεν αναφέρεται στην Κεφαλληνία σαν νήσο . Εκτιμάται κατόπιν μελέτης ότι έχουμε να κάνουμε με δύο νησιά ήτοι τη Σάμη και Ιθάκη και Κεφαλληνία ήτο το σύμπλεγμα των νήσων της περιοχής και οι κάτοικοι της Κεφαλλήνες. Κατά συνέπεια η σημερινή Κεφαλληνία ήτο η Ιθάκη του Ομήρου και η σημερινή Ιθάκη ήτο η Σάμη της Οδύσσειας. Επομένως δικαιώνονται αυτοί που λένε ότι η Ιθάκη του Ομήρου είναι η Κεφαλληνία και όχι η σημερινή Ιθάκη. Κάποτε έγινε αλλαγή ονοματοθεσίας , αλλά τότε ο Όμηρος είχε πεθάνει και δεν πρόλαβε να κάνει την διόρθωση της Οδύσσειας, αλλά και οι μεταγενέστεροι δεν ενδιαφέρθηκαν να προβούν στην διευκρίνιση αναφορικά με τις αλλαγές. Τούτο επιβεβαιώνεται με την αναφορά ότι η Ιθάκη ήτο η δυτικότερη νήσος ενώ το Δουλίχιον , η Σάμη και η Ζάκυνθος στα ανατολικά. Μιά άλλη μαρτυρία είναι ότι η Κεφαλληνία διακρίνεται από πολύ μακριά κάτι που δεν συμβαίνει με την Ιθάκη, διότι ο Αίνος με 1700 μ. φαίνεται από παντού. Ετσι μπόρεσε να την διακρίνει ο Οδυσσέας. Πάντως η Μερτζ ανακεφαλαιώνοντας καταλήγει στην άποψη ότι : «Μόνον η σημερινή Κεφαλληνία ανταποκρίνεται γεωγραφικώς εις την Ομηρική διήγηση περί της Ιθάκης»
Οι Έλληνες… αγνώμονες προς την κ. Μερτζ
Και εμείς να πούμε ότι φαινόμενον ερευνητού των αρχαίων πολιτισμών σαν την Μερτζ είναι σπάνιο, ίσως δε και το μοναδικό στο είδος του. Και αντί οι Έλληνες αρχαιολόγοι να εντοπίσουν τις προσπάθειες τους στο μέρος που τους υπέδειξε η αρχαιολόγος για την ανεύρεση του ανακτόρου του Οδυσσέα, αυτοί ψάχνουν στην Ιθάκη, νησίδα που δεν ανταποκρίνεται ούτε γεωγραφικά, αλλά ούτε και από πλευράς μεγαλείου ενός βασιλιά, σαν τον Οδυσσέα. Η γυναίκα αυτή μη φεισθείσα κόπων , μόχθων , χρημάτων, κινδύνων και χρόνου , επί σειρά ετών περιπλανήθηκε άλλοτε με πλοίο και άλλοτε με άλλα μέσα, στους τόπους που πέρασε ο Οδυσσέας, επί τη βάσει αδιάσειστων γεωγραφικών και αστρονομικών στοιχείων και άλλων δεδομένων και τελικά κατόρθωσε να βρει τα ίχνη του και να χαράξει επακριβώς την πορεία του . Και ενώ η ανακάλυψη της αυτή ανεγνωρίσθη διεθνώς- παρά την λυσσώδη αντίδραση των γνωστών κύκλων- και έγινε αποδεκτή από την διεθνή κοινότητα σε συνέδρια κλπ, αγνοήθηκε και απερρίφθη στην ίδια την πατρίδα του Οδυσσέα , την Ελλάδα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Διότι οι εντόπιοι και ξένοι κύκλοι μολονότι γνωρίζουν ότι η μελέτη είναι σωστή και αδιάσειστη και ότι οι Έλληνες σε πανάρχαια χρόνια διέδωσαν το Ελληνικό Πνεύμα και τον Πολιτισμό ανά την υδρόγειο, δεν θέλουν να επιμηκύνουν την Ελληνική Ιστορία πέραν της κλασικής εποχής. Εάν οι Εβραίοι Σιωνιστές είχαν τέτοια κληρονομιά θα είχαν αιχμαλωτίσει πνευματικά τον κόσμο. Εδώ με τις ψευδολογίες της Βίβλου υπέταξαν στον πνευματικό ζυγό τους λευκούς κάνοντας τους χριστιανούς , ενώ τους τριτοκοσμικούς του αραβικού κόσμου τους έκαναν μουσουλμάνους.
Ας πάμε όμως ακολούθως στην περιπλάνηση του Οδυσσέα στον Ατλαντικό ωκεανό.
Η Περιπλάνηση του Οδυσσέα στον Ατλαντικό Ωκεανό
Περί το 1450 π.Χ , πιθανώς΄όμως και παλαιότερον λαοί της Ανατολικής Μεσογείου με επίκεντρο την Κρήτη και το Αιγαίο είχαν μυηθεί στα ωκεανοπόρα ταξίδια ανοικτών θαλασσών . Όμως είναι εξακριβωμένο ότι πολλούς αιώνες πριν οι Ελληνικά Πελασγικά φύλα είχαν εγκαινιάσει ποντοπόρα ταξίδια στην Αμερική και αυτό το βασίζουμε σε παλαιότερους πολιτισμούς της εποχής του 14ου αι. π.Χ που βρέθηκαν εκεί και φέρουν τη σφραγίδα τους. Δεν υπάρχει αμφισβήτηση ότι οι Ελληνες νησιώτες και στεριανοί που περιβρέχονται από τη θάλασσα είχαν άσβεστο πάθος να διαπλεύσουν τον πόντο και να επικοινωνήσουν μεταξύ των νησιών με τους γείτονες τους . Επομένως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήσαν οι πρώτοι θαλασσοπόροι , δεδομένου ότι τα βουνά τους παρείχαν υψίκορμα δένδρα για κατασκευή στέρεων πλοίων να ταξιδεύουν με ασφάλεια στα πελάγη . Όταν έμαθαν να πλέουν το πρώτον εξερεύνησαν τη θάλασσα τους τη Μεσόγειο και εν συνεχεία ξανοίχτηκαν στους ωκεανούς. Οι πρώτοι θαλασσοπόροι ενδέχεται να ήσαν Ίβηρες εκ του Πόντου ή Ετρούσκοι και το πιο πιθανόν Μινωίτες Κρήτες που ήσαν οι θαλασσοκράτορες . Όλοι ανήκαν σε πανάρχαια Πελασγικά φύλα που είχαν κοινό γνώρισμα την αγάπη προς τα ταξίδια , τον βιοπορισμό και την όρεξη του ειδέναι .
Αυτή η αρχαία «Έξοδος» πιθανόν να προεκλήθη λόγω της διαρκώς αυξανομένης ελλείψεως τροφών στην ορεινή μας χώρα, και λόγω της συνεχούς αυξήσεως του πληθυσμού των αστικών κέντρων . Το γεγονός τούτο ανάγκαζε τα νεώτερα μέλη των οικογενειών να μεταναστεύουν ή να βρίσκουν διέξοδο και επάγγελμα στη θάλασσα, είτε σαν μεταφορείς , είτε σαν μετανάστες σε ξένους τόπους. Ίσως έτσι να εξηγούνται και οι «σκοτεινοί χρόνοι» μετά τον Τρωικό πόλεμο , δηλαδή να έγινε ομαδική μετανάστευση πληθυσμών από την πατρίδα τους προς την Ανατολήν, Βορράν , Νότον και Δύση για καλύτερη τύχη, καλλιεργήσιμες εκτάσεις , βοσκοτόπια , χρυσό και άλλα μέταλλα που είχαν τότε κάνει την εμφάνιση τους. Αποτέλεσμα αυτής της αθρόας μεταναστεύσεως Ελληνικών πληθυσμών ανά την υδρόγειο να άφησε τα υπολείμματα του Ελληνικού Πολιτισμού σε όλα τα μέρη πέριξ των ωκεανών (ευρήματα κτιριακά, γλωσσικά, καλλιτεχνικά, τεχνικά κλπ) στην Αμερική, Πολυνησία, Ανατολή, Κεντρική Ασία, Ειρηνικό και Ινδικό Ωκεανό , καθώς και στην Βόρεια Ευρώπη( Γαλλία , Ελβετία, Σκανδιναβία, Βρετανία, Ιρλανδία, Σκωτία κ.α. Και ως είναι φυσικόν όταν μεταναστεύει ένας λαός από την πατρίδα του , ο πολιτισμός μεταφέρεται σε άλλους τόπους, διότι φεύγουν τα πιο δραστήρια μέλη της κοινωνίας και ιδίως οι νέοι. Η χειρίστη συνήθεια της αποκρύψεως των κινήσεων των αρχαίων θαλασσοπόρων δεν άφησε μαρτυρίες για τις μεταναστεύσεις . Αυτές τις συμπεραίνουμε μόνον εκ των υπολειμμάτων του Αιγαιατικού πολιτισμού που άφησαν. Αυτές προέρχονται από τις μελέτες Ανθρωπολόγων, Αρχαιολόγων , Γεωλόγων , Παλαιοντολόγων , Αστρονόμων , Γλωσσολόγων και επιστημόνων ερευνητών. Στις νέες τους πατρίδες έζησαν ειρηνικά με τους εντοπίου και συν τω χρόνω αφομοιώθησαν από τους πολυπληθέστερους γηγενείς. Στο μεταξύ είχαν δώσει τον υψηλότερο πολιτισμό που μετέφεραν από τις πατρίδες τους προς όφελος της νέας τους πατρίδας. Αιφνιδιαστικά όμως εξηφανίσθησαν εκείνοι οι πολιτισμοί , χωρίς ακόμη να γνωρίζουμε την ακριβή αιτία της απότομης εξαφάνισης τους. Μόνον από τον Πλάτων στον «Κριτία» γνωρίζουμε αυτά που είπαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ιερείς στον Σόλωνα για τους πανάρχαιους Έλληνες και την Ατλαντίδα. Πρώτοι είναι οι Ορφικοί, τους οποίους όμως αγνοεί η Μερτζ και αναφέρει μόνον της Οδύσσεια.
Τα γεγονότα που αναφέρει η Οδύσσεια συνέβησαν 500 χρόνια προ της εποχής που ο Όμηρος συνέθεσε το αθάνατο έπος του. Να σημειωθεί ότι τούτο είναι το μοναδικό γραπτό ποίημα της Προϊστορίας, αφού οι πάντες αγνοούσαν τους Ορφικούς Υμνους. Την εποχή του Ομήρου ήτο γνωστή στους Έλληνες η Αστρονομία , διότι αυτή τους επέτρεπε την ναυσιπλοΐα σε ανοικτές θάλασσες, αλλά και στη Γεωργία και ήτο γνωστή πολύ πριν την γνωρίσουν οι Βαβυλώνιοι και οι Αιγύπτιοι.(όρα «ΤΑ ΟΡΦΙΚΑ» του Ιωάννη Πασσά, «Το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα », «Λαοί της Ανατολής» και το «Σύμπαν» Όπως προείπαμε οι Έλληνες είχαν μεγάλη περιέργεια για την φύση αλλά μεγάλη αγάπη περί τα ναυτικά . Έτσι συσσώρευσαν πλήθος γνώσεων για τη φύση(μετεωρολογία, αστρονομία, ωκεανογραφία, γεωγραφία , ναυπηγική κλπ) καθώς και ναυσιπλοΐα και ναυτική τέχνη ώστε να ταξιδεύουν από ενωρίς -και πρίν από άλλους λαούς -σε ανοιχτές θάλασσες και ωκεανούς. Τούτο καταδεικνύεται από την μεγάλης κλίμακος αποβατική ενέργεια κατά της Τροίας από τα πλέον μεμακρυσμένα σημεία του Ελληνικού κόσμου.
Να σημειώσουμε ότι η Οδύσσεια καταγράφει περί τα 90 σημεία που ανταποκρίνονται στην γεωγραφία, αστρονομία, ωκεανογραφία(θαλάσσια ρεύματα , όρμοι , λιμένες, νήσοι, κλπ) πηγές, ορυχεία , ηφαίστεια , πουλιά, στενά , πλημμύρες , τρικυμίες , καταιγίδες κ.α επί τη βάσει των οποίων η ερευνήτρια Μερτζ αποτύπωσε στο χάρτη με ακρίβεια το ταξίδι του Οδυσσέως. Τα ως άνω φαινόμενα όπως τα περιγράφει η Οδύσσεια δεν συναντώνται σε πολλά μέρη. Θα ακολουθήσουμε χρονολογικά το ταξίδι του και όχι με βάση την διήγηση της Οδύσσειας.
Γράφει ο Όμηρος:
«Περιμένετε να ακούσετε την ιστορίαν μου και την θλιβερήν καταστροφήν που μου όρισεν ο Δίας , όταν επέστρφα εις την πατρίδα από την Τροίαν . Από το Ιλιον ο άνεμος με έφερε εις τους Κίκονας και από εκεί εις τον Ισμαρον όπου κατέστρεψε πολιτείαν και ανθρώπους»(Οδύσσεια. ι’ 37-40)
Ο Οδυσσέας στη χώρα των Κικόνων
Προφανώς τα πλοίο του Οδυσσέως έφεραν οι βόρειοι άνεμοι στη Θράκη , στον Ισμαρο , στη χώρα των Κικόνων.
Ο Οδυσσέας στη χώρα των Λωτοφάγων
Από εκεί οι βόρειοι άνεμοι τα οδήγησαν κατά μήκος των Ελληνικών ακτών στο ακρωτήριο Μαλέας και στη συνέχεια τα έφεραν, μετά από περιπλάνηση εννέα ημερών, στις Λιβυκές ακτές, στη χώρα των Λωτοφάγων. Στο διάστημα αυτό πέρασαν σφοδρή θαλασσοταραχή, καταιγίδες , θύελλες που εκινδύνευσαν σοβαρά να βυθισθούν
Από την Λιβύη πλέοντες προς βορράν με σκοπό να φθάσει στην Ιθάκη , βρέθηκε στη χώρα των Κυκλώπων και προσεγγίζουν τη σπηλιά του Πολυφήμου. Εδώ προφανώς ο Όμηρος εννοεί την Σικελία και τον φυσικό λιμένα των Συρακουσών , όπου υπήρχε η περίφημη πηγή της Ορτυγίας που έφερε τα ύδατα προς το εσωτερικό του λιμανιού.
Ο Οδυσσέας στη χώρα των Κυκλώπων
«Και αντικρύζαμε καπνόν από τα μέρη των Κυκλώπων ακούοντες τον θόρυβον που προκαλούσαν τα ποίμνια των αιγών και των προβάτων των… Εκεί άνδρας θεόρατος έζη μονάχος βόσκων μόνος τα πρόβατα του εις απόκρυμνα μέρη χωρίς να έχει συναναστροφήν με κανέναν , παρά μόνος του διασκέδαζε την μοναξιά του . Ητο τέρας θεόρατον που δεν ομοίαζε με άνθρωπον που τρέφεται με άρτον , αλλά με κατάφυτον κορυφήν όρους που διεκρίνετο από τα άλλα υψηλά όρη»(Οδύσσεια ι’ 166-192)
Η διήγηση του Ομήρου για τον Πολύφημο και την πέριξ περιοχήν δεν μας αφήνει αμφιβολία ότι έβλεπε το ηφαίστειο της Αίτνα που κάπνιζε . Η φωνή δε που ακούετο ήτο η βοή του ηφαιστείου.
«Επήγαμε αμέσως εις τον σπήλαιον μα εκεί δεν είδαμε τον Κύκλωπα διότι ήτο έξω εις τας βοσκάς με τα ποίμνια του. Μόλις εισήλθαμε εκεί εξετάσαμε τι υπάρχει εντός του σπηλαίου . Και όταν ήλθε ο Κύκλωπας , απευθυνόμενος πρώτος εγώ εις αυτόν , του είπα: « Και εμείς που βρεθήκαμε εδώ σε παρακαλούμε τώρα να μας προσφέρεις φιλοξενία και κάποιαν χάριν να μας κάνεις , όπως συνηθίζεται για τους ξένους . Δείξε σεβασμόν ω δυνατέ , και προς τους Θεούς και εμείς ως ικέτες ευρισκόμεθα ενώπιον σου. Ξένους και ικέτες αγαπά ο Ζευς να προστατεύει , ο Θεός των ξένων των ιερών που πάντοτε μαζί των πηγαίνει» Τοιουτοτρόπως ωμίλησα και εκείνος με κακίαν μου απήντησεν αποτόμως : «¨Η ανόητος είσαι ξένε μου ή ήλθες από πολύ μακρυά και μου λές να υπολογίζω και να φοβάμαι τους Θεούς . Αλλά τον Δία δε τον υπολογίζουν οι Κύκλωπες , ούτε τους άλλους Θεούς διότι είμαστε ανώτεροι των» (Οδύσσεια ι’ 216-276)
Η αλληγορική μορφή του λόγου του Πολυφήμου φανερώνει ότι τα ηφαίστεια δεν έχουν θεό και δεν υπακούουν ούτε στους ανθρώπινους , ούτε στους θεϊκούς νόμους, ούτε παίρνουν από παρακάλια . Η δύναμη της φύσεως εντός του ηφαιστείου είναι ανωτέρα πάντων. Το ένα μάτι του Κύκλωπα ήτο το μάτι του ηφαιστείου , το δάκρυ είναι η ερυθρά λάβα , ενώ γίγαντες είναι τα υψηλά όρη της Σικελίας. Ο Κύκλωπας στην προσπάθεια του να πείσει τον Οδυσσέα να επιστρέψει του υπέσχετο δώρα , προφανώς το έφορο έδαφος που δημιουργούν πέριξ τα ηφαίστεια με την εκτόξευση της λάβας και της τέφρας. Η αλληγορία του Ομήρου είναι πολύ κατατοπιστική για την δράση του ηφαιστείου στην περιοχή αυτή.
Ο Οδυσσέας στο Στενό της Σκύλλας και Χάρυβδης
Κατά την διάβαση του στενού της Μεσσήνης προς την ξηράν , το υψηλόν δηλαδή περίφραγμα από τους βράχους που προεξέχουν από την σειράν, ο Όμηρος αναφέρει ότι δεν πρόκειται για κάποιον θνητόν αλλά διά υψηλόν όρος. Αυτός ο περίεργος σχηματισμός του βράχου , γνωστού με το όνομα «Χείρα του Θεού» υψώνεται εις το άκρον της οροσειράς μεμονωμένος , θεαματικός , απρόσιτος. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Στενό αυτό είναι η Σκύλλα και η Χάρυβδη. Τουλάχιστον έτσι ενομίζετο ως πρόσφατα. Όμως στο σημείο αυτό δεν υπάρχουν παλίρροιες , ούτε καμία δίνη βγάζει θαλάσσιο ύδωρ με την δύναμη της Χάρυβδης , όπως περιγράφει ο Όμηρος. Το Στενό είναι ανοικτό και από τις δύο άκρες του και τοιουτοτρόπως είναι δυνατή η διέλευση μικρών πλοίων και πορθμείων μεταξύ Μεσσήνης και Ρηγίου(Ρέτζιο)
«Εις της Αιολίας την νήσον ήλθαμε τότε, όπου έζη ο Αίολος ο υιός του Ιππότου, αγαπημένος των Θεών» (Οδύσσεια κ’ 1-9)
Ο Αίολος-θεός και φύλαξ των ανέμων- κατά τα φαινόμενα είναι το όρος Στρομπολι που συγκεντρώνει τους ανέμους και οδήγησε τα πλοία του Οδυσσέως στα ‘6’ μικρά νησάκια, τα οποία αλληγορεί ο Όμηρος με τους έξη υιούς του Αιόλου. Μετά το Στρομπολι ο Οδυσσέας έπλευσε στα παράλια της Σικελίας , εμποδιζόμενος να πλεύσει αλλού λόγω των ισχυρών αντιθέτων ανέμων που έπνεαν από το στενό της Μεσσήνης. Όταν ευρίσκετο πλέον στο άκρον της νήσου , οι πνέοντες δυτικοί άνεμοι κατά τους υπολογισμούς του θα τον έφερναν ανατολικώς στην Ιθάκη εις διάστημα εννέα ημερών.
Ο Αίολος τον σπρώχνει προς Δυσμάς
« Τότε εγώ εξουθενωμένος έπεσα να κοιμηθώ , εγώ που δεν άφηνα κανένα εις το τιμόνι του πλοίου, αλλά ο ίδιος ήθελα δια να οδηγήσω γρηγορότερον το πλοίον εις την πατρίδα. Τότε όλοι οι σύντροφοι μου ήρχισαν να συζητούν μεταξύ των πως πιθανώς χρυσόν να περιέχει το σάκος που μου είχε δώσει ο Αίολος ως δώρον…. Και τότε έλυσαν τον ασκόν και αμέσως ήρχισαν να πνέουν κάθε είδους άνεμοι και ανεμοστρόβιλος που μας περέσυρεν μακρυά από την πατρίδα..» (Οδύσσεια κ’ 31-55)
«Επί έξη ημέρες επλέαμε νύχτα και ημέραν και την εβδόμην εφθάσαμε εις το ωραίον κάστρον της Λάμου , εις την υψηλήν Τηλέπυλον την χώραν των Λαιστριγόνων…»(Οδύσσεια κ’ 70-82)
Ο Οδυσσέας στις Στήλες του Ηρακλέους στην Αλγεθίρα
Εκείθεν το ρεύμα τους έφερε προς Δυσμάς και δεδομένου ότι εκωπηλάτουν επί 6 ημερόνυχτα με μέσην ωριαία ταχύτητα έξη μίλια την ώρα ή 150 μίλια την ημέραν, την εβδόμην ημέραν , τα πλοία θα είχαν καλύψει 1050 περίπου μίλια , αλλά περίπου τόση είναι και η απόσταση από τις Αιολικές νήσους(νήσος Αλικούνι) έως τις Ηράκλειες Στήλες(Γιβραλτάρ) Και πράγματι ο Ομηρος μας δίνει αλληγορικά την θέση αυτή λέγοντας ότι ο «Κρατών αυτό το βάρος(την υδρόγειο) ο Ατλας ….μέσω των νεφών και του σκότους η Νύκτα και η Ημέρα πλησιάζουν χαιρετίζουσαι η μία την άλλην». Κατά παρόμοιο τρόπο και ο Παρμενίδης περιγράφει τις Ηράκλειες Στήλες: «Εκεί ευρίσκονται οι πύλες του δρόμου της Νυκτός και της Ημέρας…Ένα ανώφλιον τας κρατεί εκ των άνω και ένα λίθινον κατώφλιον εκ των κάτω.. .»
Προφανώς , το ανώφλιον είναι το σύννεφο που δημιουργεί σκοτεινιά υπεράνω του βράχου του Γιβραλτάρ και το κατώφλιον ο βράχος από κάτω. Αυτός είναι ο συμβολισμός της Νυκτός , ενώ στο νότιον άκρον στην αφρικανική πλευρά , επικρατεί ηλιοφάνεια και συμβολίζεται με την Ημέραν
Ο Οδυσσέας στον Κόλπο της Αλγεθίρας
Όταν διήλθε τα στενά του Γιβραλτάρ τα πλοία του Οδυσσέα κατευθύνθηκαν στον παρακείμενο κόλπο της Αλγεθίρας για αφ’ ενός για να ξεκουρασθούν και αφ’ ετέρου για να συλλέξουν πληροφορίες και να να εφοδιασθούν με εφόδια πριν αποπλεύσουν προς δυσμάς προς τον Ωκεανόν. Ιδού πως περιγράφει ο Ομηρος τον κόλπο της Αλγεθίρας:
«δύο υψηλοί βράχοι προβάλλουν από τα δύο μέρη του κόλπου» , ο οποίος πράγματι βλέπει προς τα νοτιοανατολικά , ενώ ο άνεμος και το ρεύμα που προέρχονται από τον Ατλαντικόν , λόγω του υψηλού υφάλου που σχηματίζει βραχίονα πέριξ του κόλπου, δεν επηρεάζουν καθόλου την εντός του κόλπου θάλασσαν , όπου επικρατεί πάντοτε γαλήνη και νηνεμία . Ο καπνός δε που αναφέρεται ότι ανέβαινεν από την ξηράν δεν είναι παρά το αναβρασθέν ανωτέρω νέφος, το οποίον ανεβαίνει ως ατμός από την θερμήν ξηράν
Ο Οδυσσέας στη χώρα των Λαιστριγόνων
« Οι Λαιστριγόνες μας επετέθησαν αναρίθμητοι από παντού μόλις μας αντελήφθησαν και ομοίαζον με γίγαντες και όχι με ανθρώπους» (Οδύσσεια κ’ 70-82)
«Οι τερατώδεις Λαιστριγόνες , όπως και οι Κύκλωπες, λέγονται περισσότερο γίγαντες παρά άνθρωποι και δεν ήσαν παρά οι κορυφές των ορέων που ευρίσκονται πίσω από το Γιβραλτάρ . Οι δε μεγάλοι βράχοι οι οποίοι περιγράφονται εις την Οδύσσειαν να τινάζονται στον αέρα και να πίπτουν , πιθανότατα αποσπώντο από τα όρη λόγω των συχνών σεισμών ή και των βροχών της περιοχής. Ο Οδυσσεύς συνεχίζων τις περιπέτειες του εβγήκεν εις την ανοικτή θάλασσαν μέσω του Στενού του Γιβραλτάρ και ακολούθως έφθασεν εις την νήσον της Κίρκης.
Ο Οδυσσέας στο νησί της Κίρκης
Η νήσος της Κίρκης, ή Αία , είναι η σημερινή Ισπανική Μαδέρα. Όπως περιγράφει ο Ομηρος γύρω από την νήσον υπήρχον πολλές δασώδεις περιοχές με δρυς (βελανηδιές) και άλλα υψηλά δένδρα. Εκεί επικρατεί υπερβολική υγρασία , η ατμόσφαιρα είναι θερμή με κλίμα τροπικό και σχηματίζεται ομίχλη που καλύπτει το φως του ηλίου . Στην κορυφή υπήρχε το ανάκτορο της Κίρκης, γνωστόν σήμερον ως μέγαρον Κιουράλ.
Η Κίρκη ήτο θυγάτηρ του Ηλίου και της Περσηίδος ή του Υπερίονος και της Αστερόπης ή του Αιήτου και της Εκάτης και αδελφή της Μήδειας. Λέγεται ότι υπήρξαν δύο Κίρκες , η πρώτη δε ήτο σύγχρονος των Αργοναυτών. Η Κίρκη είχε κάλλος αμήχανον , το μεν πρόσωπο αυτής έλαμπεν ως ο Ήλιος, η δε κώμη της ως το πυρ και εκίνει εις έκτασιν και αμβλυωπίαν τους ωρώντας. Ητο κατασκευαστής των θανατηφόρων φαρμάκων εκ των βοτάνων από το Κιρκαίον πεδίον της Κολχίδος. Την τέχνη είχε εκμάθει εκ της μητρός της Εκάτης. Ητο γυναίκα του βασιλιά της Σαρματίας.
Όπως ανεφέρθη ο Ωκεανός ήτο ποταμός ο οποίος περικυκλώνει τη Γη και απεικονίζετο στους χάρτες της Ομηρικής εποχής να περιτρέχει το έξω χείλος ενός στρογγυλού δίσκου, προφανώς είναι το Κόλπειον Ρεύμα( Golf Stream) ο φυσικός ποταμός του Ατλαντικού.
Όταν έφθασε εκεί ο Οδυσσεύς έστειλε 22 συντρόφους του προς αυτήν .Αυτοί ελθόντες προς τας θύρας του παλατίου ακωλύτως έμειναν εκστατικοί , ακούοντες την μελωδίαν αυτής. Οι δε φύλακες λύκοι και λέοντες εδέχθησαν αυτούς φιλικά .
«Εις τα ανάκτορα οι υπηρέτριες εφρόντιζαν για το συγύρισμα , τέσσερες δε είχαν την επιμέλεια των , οι οποίες κατήγοντο από δένδρα , και ιερούς ποταμούς που εννώνόνται με την θάλασσα» (Οδύσσεια κ’ 348-351 )
Οι τέσσαρες Νύμφες είναι οι τέσσαρες ποταμοί οι οποίοι πηγάζουν από την κορυφή του Μεγάλου Κιουράλ.
Η Καλοπέραση μεταμόρφωσε τους ναύτες σε Χοίρους
Η Κίρκη τους κέρασε οίνον γλυκόν , τυρόν και μέλι τα οποία τους μεταμόρφωσαν σε χοίρους. Ακούσας ο Ευρύλοχος τις φωνές τους ειδοποιεί τον Οδυσσέα , ο οποίος προσέτρεξε σε βοήθεια αυτών, αφού είχε λάβει προηγουμένως το αντιφάρμακο από τον Ερμή για την αντιμετώπιση της. Έπειτα δε πατάξασα αυτόν δια της ράβδου είπεν «άπελθε και σύ εις την μάνδραν των χοίρων». Τότε ο Οδυσσεύς έβγαλε το ξίφος και ώρμησε εναντίον της και η Κίρκη άρχισε να τον ικετεύει να της χαρίσει τη ζωή. Όταν πληροφορήθηκε ότι ήταν ο πολυμήχανος Οδυσσεύς τον κολάκευσε ερωτικώς και επέτυχε να τον κρατήσει μαζί της. Της ζήτησε δε να μεταμορφώσει τους συντρόφους της για να καθίσει στο γεύμα που είχε παρασκευάσει προς τιμήν , πράγμα που εγένετο.
«Και παραμείναμε διασκεδάζοντες ένα ολόκληρο χρόνο . Όμως η Κίρκη εις τον Οδυσσέα και τους συντρόφους του είπε ακόμη : « Εις της Περσεφόνης της σκληρής και του Αδου τα βασίλεια θα πάτε δια να ακούσετε δια το μέλλον από τον Θηβαίον Τειρεσίαν τον τυφλόν μάντιν του οποίου τα λογικά ακόμη διετηρούντο..» (Οδύσσεια κ’ 467-495)
Ακούσας αυτούς τους λόγους της Κίρκης ο Οδυσσέας εθρήνησε, διότι εγνώριζε ότι κανείς ποτέ θνητός δεν επέστρεψεν από αυτό το ταξίδι. Η Κίρκη όμως του υπεσχέθη:
Ο Οδυσσέας αρρωσταίνει από Μαλάρια
«…Όταν θα φυσήξει μίαν φορά ο βορράς το πλοίον θα οδηγηθεί εκεί . Αλλά μόλις διαβείς τον βαθύ Ωνκεανό και φθάσεις εις την αγρίαν όχθην και τα δάση της Περσεφόνης με τις άκαρπες ιτιές και τις υψηλές λεύκες , εκεί θα αράξεις το πλοίο σου στου Ωκεανού την άκρην και να κινήσεις να πας εις την αραχνιασμένη κατοικίαν του Αδου..» (Οδύσσεια κ’ 507-515)
Και η Οδύσσεια συνεχίζει: Μετά την θυσία άρχισαν να έρχονται οι ψυχές των νεκρών μεταξύ των οποίων και της μητέρας του , με την οποίαν όμως δεν ηδυνήθη να μιλήσει . Τέλος οι ψυχές εχάθηκαν πάλιν προς τον Αδην και ο Οδυσσεύς εξαντλημένος εσάλπαρε εκ νέου στην ανοικτή θάλασσα
Γεωγραφικώς το αλληγορικό αυτό επεισόδιο του ταξιδιού του Οδυσσέως στις Πύλες του Αδου , δύναται να τοποθετηθεί από την Μαδέρα στην καμπούρα της Αφρικής , όπου το Γκόλφ Στρήμ πλησιάζει την ακτή. Ο Οδυσσέας εθρήνησε διότι κανένας θνητός δεν εγύρισε ποτέ από το θλιβερό αυτό ταξίδιον . Στην μυθολογίαν οι Πύλες του Αδου συμβολίζουν τον θάνατον . Ο Ομηρος δια της αλληγορίας αυτής προφανώς ήθελε να δηλώσει ότι ο Οδυσσεύς ήτο πολύ άρρωστος και επομένως δεν ήτο μακριά από τον θάνατον, εφ’ όσον μάλιστα έφθασε προ των Πυλών του Αδου και είδε και την μητέρα του και άλλους νεκρούς. Η αλληγορία ότι είχε στραμμένη την κεφαλή προς τον Ωκεανό και άφησε πίσω το σκότος, και ο θάνατος δεν τον αντελήφθη δείχνει τον μεγάλο κίνδυνο που πέρασε. Όπως θα λέγαμε τώρα πέρασε από του Χάρου το στόμα. Όταν πλέεις προς δυσμάς αφήνεις πίσω το σκότος και βαδίζεις προς το φως διότι ο ηλιος κινείται εξ ανατολών προς δυσμάς.
Ο Οδυσσέας πάει στον Αδη και ξαναγυρίζει
Ο Οδυσσέας πράγματι βρισκόταν σε αθλία κατάσταση με υψηλό πυρετό . Τούτο συμπεραίνεται από την φράση ότι τον έλουζε ο Πυριφλεγέθων ποταμός . Και ασφαλώς θα είχε και παραληρήματα μέσα από τα οποία είδε τους νεκρούς στον Αδη. Και είναι φυσικό να αρρωστήσει κανείς σε εκείνα τα τροπικά κλίματα με τα ανωφελή κουνούπια και την μεγάλη υγρασία που επικρατεί εκεί. Κατά τα φαινόμενα επρόκειτο για ελονοσία η οποία ανεβάζει υπερβολικά τον πυρετό με κρυάδες και μετά φέρνει φοβερή εξάντληση.
[Μας θέριζε προπολεμικώς η Ελονοσία. Εμείς οι ηλικιωμένοι γνωρίζουμε την ασθένεια αυτή εξ απαλών ονύχων διότι κυριολεκτικώς μας ταλανιζε προπολεμικά. Ιδιαίτερα ορισμένες ελώδεις περιοχές της χώρας εμαστίζοντο από ελονοσία , μεταξύ δε αυτών και η δυτική Πελοπόννησος όπου πέρασα τα παιδικά μου χρόνια στην Κυπαρισσία της Μεσσηνίας. Εκτός από τα τοπικά κουνούπια των ελώδών περιοχών , έρχονταν με το τραίνο από την λίμνη Καϊάφα και της Αγουλινίτσας σμήνη κουνουπιών που έλκονταν από τα φώτα της ατμομηχανής και των βαγονιών του τραίνου και επιτίθονταν στους κατοίκους και ιδιαιτέρως στα παιδιά. Έτσι κάθε καλοκαίρι που πολλαπλασιάζονταν τα κουνούπια τα περισσότερα παιδιά προσβαλλόμαστε από την καταραμένη αυτή νόσο. Κάναμε υψηλό πυρετό που συνήθως διαρκούς τρεις ημέρες και μετά έπεφτε αλλα στο μεταξύ μας είχει λιανίσει κυριολεκτικώς τα κόκαλα και το ήπαρ. Τώρα βάλτε και την πείνα της Κατοχής και την μόνιμη αφαγία και αδυναμία μας , συν και την ελονοσία και το άθροισμα ήταν εφιαλτικό . Είμαστε τα οστά τα γεγυμνωμένα. Τότε το μοναδικό φάρμακο ήσαν οι ατεμπρίνες, κάτι κίτρινα χάπια που ήσαν-ελλείψει άλλου φαρμάκου – αποτελεσματικά. Αλλά αυτά τα χάπια- χωρίς να ξέρω τις λοιπές τους παρενέργειες- μας έκαναν κατακίτρινους σαν το λεμόνι και επέτειναν την χλωμάδα εκ της ελονοσίας. Τότε βλέπετε δεν υπήρχαν ούτε αποτελεσματικά εντομοκτόνα , ούτε εντομοαπωθητικά , αλλά ούτε και είχαμε την πρόνοια να βάλουμε κουνουπιέρες , οι οποίες σχετική προστασία προσέφεραν μόνον κατά τον ύπνο. Κάναμε κάποιο εντομοκτόνο το οποίο ονομάζαμε «φλιτι», αλλά μάλλον ήτο ακίνδυνο στα κουνούπια για να μην πω ότι τα έτρεφε. Μετά τον πόλεμο οδηγηθήκαμε από την Σκύλλα στην Χάρυβδη. Δηλαδή από την Ελονοσία των κουνουπιών στο φοβερό και τρομερό DDT , το οποίον εξολόθρευσε μεν τα κουνούπια αλλά παρ’ ολίγον να εξολοθρεύσει και εμάς εν τη αγνοία μας. Ασφαλώς όμως άφησε μονίμως γενετικές βλάβες στο DNA μας , όπως αργότερα πληροφορήθηκαν οι λαοί από τους ειδικούς και διατάχθηκε η κατάργηση του ολοσχερώς από κάθε χρήση στον πλανήτη ]
Κατά την διήγηση της Οδύσσειας , ο Οδυσσέας μετά την προσβολή του από ελονοσία έγινε χλωμός σαν το λάδι, ένδειξη της ασθένειας . Επειδή έχω ταξιδεύσει στην περιοχή της Σενεγάλης , στο Ντακάρ(Δυτική Αφρική) , ακόμη και σήμερον υπάρχουν ανωφελείς κώνωπες και δεν έχει εξαλειφθεί η ελονοσία . Κατά τον Ομηρον ο Οδυσσέας είχε το μοναδικό για θνητό προνόμοιο να δει δύο φορές το θάνατο . Η Κίρκη του προείπε τον κίνδυνο. Πως όμως γνώριζε την εξέλιξη της ασθένειας του; Ασφαλώς σαν εντόπια θα εγνώριζε ότι για ένα άτομο που για πρώτη φορά επροσβάλλετο από τη νόσο-και επομένως δεν είχε αντισώματα- η κατάσταση του θα ήτο σοβαρή. Όμως ενδέχεται να του έδωσε και το αντίδοτο της ελονοσίας που θα τον γλύτωνε από τον Αδη.
Το πλοίο του Οδυσσέως στις Σειρήνες
Ο Ομηρος περιγράφει εκτενώς τον τρόπον με τον οποίον η Κίρκη προείπεν εις τον Οδυσσέα το μοιραίον τέλος των συντρόφων του και πως ήταν πεπρωμένον να υποφέρουντα πάνδεινα . Ακόμη τους είπε πως θα αντιστέκονταν εις τον πειρασμόν του μαγευτικού τραγουδιού των Σειρήνων , πως θα προχωρήσουν έως ότου άνω φθάσουν εις τους υψηλούς βράχους όπου επάνω των με μανίαν κτυπούν τα κύματα , πως θα πέσουν εις τα αρπακτικά δαιμονικά τέρατα, την Σκύλλαν και την Χάρυβδυν , πως ο Οδυσσεύς τελικά θα ξεπεράσει όλους αυτούς τους κινδύνους και πως θα φθάσει εις τον ασφαλή λιμένα της Θρηνακίας , όπου βρίσκονταν οι βόες (βώδια) του Ηλίου. Όμως αν πειράξουν τους βόες αυτούς η Κίρκη προείπεν ότι τραγική θα είναι η μοίρα των συντρόφων του και του πλοίου του. Ο μόνος που θα επιζήσει θα είναι ο Οδυσσεύς αλλά η επιστοφή του , ο νόστος του , ο γυρισμός θα είναι αργός και άτυχος (Οδύσσεια κ’ 165-189)
«Εκεί που αυτά τους έλεγον το ωραίον πλοίον έφθασε εις των δύο Σειρήνων την νήσον, ωθούμενον από τον ούρειον άνεμον . Αμέσως σταμάτησεν ο άνεμος και λαμπρά γαλήνη ηπλώθη εις την θάλασσαν..» (Οδύσσεια κ’ 165-169)
Ως γνωστόν η νήσος Μαδέρα ευρίσκεται εντός του Γκόλφ Στρημ το οποίον οδηγεί προς δυσμάς προς την Αμερικανική ηπειρο. Οι επικρατούντες άνεμοι ακολουθούν το ρεύμα του Κόλπου και το πλοίον οδηγείτο μόνον του στην ανοικτή θάλασσα προς τις Αντίλλες , Πόρτο Ρίκο , Σάντο Ντομίγκο (Αγιος Δομίνικος) προς την Αιτήν και Κούβαν. Ο πειρασμός των νήσων των Σειρήνων ήτο μεγάλος , όπως και ο πειρασμός των κουρασμένων πληρωμάτων να μείνουν εκεί και να απολαύσουν τα πανέμορφα ,ανθοστόλιστα αυτά νησιά.
Ο Όμηρος περιέγραψε αλάνθαστα το ταξίδι
Όταν έφθασε εκεί ο Οδυσσεύς λέγει ότι συνήντησε νεκράν γαλήνη , γεγονός που μας παραπέμπει στη Θάλασσα των Σαργασών .Στο σημείο αυτό ο Οδυσσεύς θα έπρεπε να εκλέξει μεταξύ δύο κατευθύνσεων :
1/ Ανάμεσα στους απότομους βράχους
2/ Ανάμεσα από την Σκύλλαν και Χάρυβδην
Ο καπετάν Οδυσσέας προτίμησε τον δρόμον του Γκόλφ Στρημ.
Το ρεύμα που κυλάει από την Φλώριδα προς το Γκόλφ Στρημ βορείως της Κούβας προφανώς έφερε τον Οδυσσέα προς την ακτήν από όπου ανέφερεν ότι είδε πυκνόν καπνόν και πελώρια κύματα. Ο καπνός είναι η πυκνή ομίχλη επάνω στα Μεγάλα Υψώματα , τα δε πελώρια κύματα ή παλίρροια που σπάει στην βραχώδη παραλία του Μαίην. Το πλοίον ακολουθών την παραλίαν και παραπλέον τους βράχους και προσπαθών να κρατήσει το πλοίον του μακριά από την ομίχλη των Μεγάλων Υψωμάτων , ο Οδυσσεύς έφθασε στον κόλπο του Φόντυ , όπου ζούσαν η Σκύλλα και Χάρυβδη , μία από την κάθε πλευρά.
Πρόκειται για ένα από τα επιβλητικότερα και εκπληκτικότερα φαινόμενα της φύσεως . Πρόκειται για την υψηλότερη παλίρροια στον κόσμο. Η αλμηρή θάλασσα προκαλεί αφρούς που φθάνουν πολλά μέτρα πάνω από τους βράχους. Σε μια πλευρά της Χάρυβδης υπάρχουν βράχοι και σπήλαια όπου κατοικούν διάφορα ζώα της θάλασσας. Στο ακρωτήρι Cape Split γίνεται πιο στενός ο βυθός μένει ακάλυπτος . Για τους ωκεανολόγους και ναυτικούς που γνωρίζουν την περιοχή η περιγραφή του Ομήρου συμφωνεί πλήρως όχι μόνον με το τοπίο, αλλά και με το μοναδικό φαινόμενο χωρίς να έχει πληροφορίες από αυτόπτες μάρτυρες. Τα στενά της Μεσσήνης που έχουν μόνον ένα ευρύ άνοιγμα και ελαχίστη παλίρροια ποτέ δεν θα παρεκίνουν τον Ομηρο να το περιγράψει με τόση λεπτομέρεια.
«Αυτάρ έπεί πέτρας φύγομεν δεινήν τε Χάρυβδιν Σκύλλην τ΄αυτίκ έπειτα θεού ές αμύνονα νήσον ικόμεθ’ ένθα δ’ έσαν καλαί βόες ευρυμέτωποι πολλά δε ίφια μήλ’ Υπερίονος Ηελίοιο..»( μ’ 260-263)
(Μετάφραση:Κι’ αν τη φοβεράν Χάρυβδην , την Σκύλλαν και τους βράχους όταν εφύγομεν εις την ολόχαρον νήσον εφθάσαμεν του Ηλίου . Εκεί ήσαν οι ωραίοι βόες με το ευρύ μέτωπον και τα πρόβατα του Υπερίονος Ηλίου..)
Ο Οδυσσεύς στη νήσο με τα Βώδια του Ηρακλέους
Λόγω της άπνοιας έμειναν στο νησί αυτό ένα ολόκληρο μήνα . Όμως οι σύντροφοι του Οδυσσέα παρά την ρητή εντολή του και την προφητεία της Κίρκης να μην πειράξουν τα βώδια του Ηρακλέους εκείνοι τα έσφαξαν . Όταν το αντελήφθη ο Οδυσσεύς έβγαλε κραυγή φρίκης, αλλά το κακό είχε γίνει. Αφού παρέπλευσε την νήσον του ακρωτηρίου Μπρετόν , θύελλες από την δύση άρπαξαν το πλοίο και το παρέσυρα στο σημείο όπου το ψυχρό ρεύμα αν από τον βορρά συναντά το θερμόν του Γκόλφ Στρήμ. Σε εκείνο το σημείο συναντάται η μ εγαλύτερη αναταραχή από την σύγκρουση δύο θαλασσίων ρευμάτων , γεγονός που έχει γίνει πρόξενος πολλών ναυαγίων. Ακριβώς στο σημείον αυτό η θύελλα κατέστρεψε το πλοίο του Οδυσσέα και έπνιξε τους συντρόφους του , όπως είχε προβλέψει η Κίρκη. Ο πολυμήχανος Οδυσσεύς έδεσε μαζί τα κατάρτια και τα σχοινιά στην τρόπιδα του πλοίου και παρασυρόμενος από το ρεύμα του Λαμπραντόρ έφθασε και πάλι στη Νέα Σκωτία ,εντός του κόλπου Φόντυ. Αναμετρήθηκε δια δευτέραν φοράν με την Χάρυβδην όταν είχε παλίρροια και τα ύδατα κατευθύνονταν προς τον πορθμόν . Στο σημείον εκείνο σκάλωσε σε ένα δένδρο που κολυμπούσε στο νερό λόγω της παλίρροιας . Πάντα ταύτα αποτελούν αδιάσειστη απόδειξη για την αλήθεια της Οδύσσειας. Τότε η άμπωτις ξαναγύρισε το πλοίο προς τα πίσω, αφού ξήλωσε του σκάφους , το οποίον έπλεε αναποδογυρισμένο. Το ρεύμα παρέσυρε τη σχεδία στην ανοικτή θάλασσα .
« Επί εννέα ημέρες επλανώμην , και την δεκάτην νίκτα με έφεραν οι θεοί στην Ωγυγίαν, όπου έχει το καταφύγιο της η Καλυψώ, με τα ωραία μαλλιά , η θεά που με αγαπούσε και με εφρόντιζε» (μ’ 260-263)
Το ρεύμα έξω από το Φούντυ παρέσυρε τον Οδυσσέα στην ανοιχτή θάλασσα στην κυκλική τροχία του Κόλπειου Ρεύματος πέραν του Cape Samble.
Ο Οδυσσέας στο νησί της Καλυψούς
Από εκεί ο ναυαγός Οδυσσέας παρεσύρετο από το ρεύμα και τελικα εξόκειλε σε μια παραλία της νήσου. Από εκεί παρασυρόμενος από το Ρεύμα με μια ταχύτητα 4,25 κόμβων την ώραν , εντός 10 ημερών είχε διανύσει απόσταση 1100 περίπου μιλίων που είναι περίπου η απόσταση μεταξύ του Samble και των Αζορών. Ο Όμηρος υπαινισόμενος την καταπληκτική ωραιώτητα της, όσον και το φόβο που επροκάλει η Καλυψώ, αναφέρετο στις κλιματολογικές συνθήκες, διότι άλλοτε ο καιρός εκεί είναι ιδεώδης και άλλοτε επικρατούν σφοδρές θύελλες που εμποδίζουν την προσάραξη ακόμη και των μεγάλων πλοίων στους λιμένας. Αυτή η περιοχή είναι ηφαιστειώδης.
Κατόπιν συνομιλίας των θεών , ο Δίας έστειλε τον αγγελιοφόρον Ερμή στην γραφικοτάτη νήσο για να αναγγείλει στην Καλυψώ τις αποφάσεις των θεών. [Εδώ ο αναγνώστης ας προσέξει ότι ο Δίας δεν στέλνει την απόφαση του μόνον, αλλά την «συλλογική απόφαση των θεών» , η οποία ελήφθη κατόπιν διαλόγου και όχι μεονομερώς. Τούτο είναι ένδειξη της δημοκρατικής αντιλήψεως της Ελληνικής πατρώας θρησκείας σε σχέση με την Ιουδαιοχριστιανική του αυταρχικού Γιαχβέ.]
Στην νήσο Ωγυγίαν ο Οδυσσέας παρέμεινε επτά χρόνια και ηρέμησε από τις ταλαιπωρίες της περιπλανήσεως του. Ο Ομηρος αναφέρει ότι ο Ερμής κατευθυνόμενος στην Ωγυγίαν ανεπαύθη στις κορυφές της Πιερίας , που στην προκειμένη περίπτωση είναι οι κορυφές των Πυρηναίων κατά μήκος των βορείων ακτών της Ισπανίας προς τον Ατλαντικόν, γνωστόν ως Corvis Marinis” που μεταφράζεται ως «Θαλασσοκουρούνες». Και πράγματι ο Ομηρος αναφέρει ότι ο Ερμής είδε φωλιές γερακιών και θαλασσίων κουρουνών . Επίσης στην Ωγυγίαν στο σπήλαιον της Καλυψούς υπήρχαν τέσσαρες κρήνες που έστελναν τα ύδατα τους σε διάφορες κατευθύνσεις.
Ο Ερμής μεταφέρει μήνυμα του Διός στην Καλυψώ
[ Και ασφαλώς ξεκινώντας από το ανάκτορο του Θεών στον Όλυμπο δεν θα ήτο κουρασμένος ώστε να αναπαυθεί στις κορυφές της Πιερίας που είναι οι πρόποδες του Ολύμπου. Άρα κάπου μακριά πήγαινε και κουρασμένος έκανε σταθμό για ανάπαυση. Το ερώτημα όμως που ανακύπτει με τις κινήσεις των θεών είναι διαρκώς το ίδιο. Δηλαδή με τι μέσα εκάλυπταν τόσο μεγάλες αποστάσεις σε τόσο λόγο χρόνο; Τι μέσα χρησιμοποιούσαν τότε; Πλωτά πάντως μάλλον πρέπει να αποκλεισθούν. Επομένως δεν μένει άλλο μέσον εκτός της αεροπορικής κινήσεως. Όμως δεν ήτο ανάγκη να έχουν αεροπλάνα , αν είχαν αποκτήσει την δυνατότητα της δημιουργίας αβαρίας και ατομικής κίνησης τους με κάποια φορητή μηχανή αντιβαρύτητος ]
Πράγματι στην νήσο Santo Miguel θεαματικοί θερμοπίδακες και πηγές εκτινάσσουν τα ύδατα των σε μια εύφορη πεδιάδα πλησίον του Φαρνάς. Επομένως ταιριάζουν απόλυτα δύο στοιχεία ήτοι ‘τα πτηνά’ και οι ‘πηγές’ βρίσκονται στο ακριβές σημείο.
Ο Οδυσσέας πήρε σήμα αναχωρήσεως του
Μετά την επίσκεψη του Ερμή η Καλυψώ ανακοίνωσε στον Οδυσσέα ότι μπορεί να αναχωρήσει για την πατρίδα, αλλά ταυτόχρονα του επεσήμανε και τους κινδύνους του ταξιδιού του. Του υπεσχέθη ακόμη ούρειον άνεμον και του έδωσε προμήθειες για το ταξίδι του. [Προφανώς η Καλυψώ διέθετε τους μετεωρολόγους της και έδωσαν τα προγνωστικά καιρού στον Οδυσσέα προ του απόπλου] . Γνώστες του Γκόλφ Στρημ που δεν αλλάζει από χρόνο σε χρόνο , αλλά παραμένει αιώνιο έβαλαν τον Οδυσσέα στο ρεύμα και με ευνοϊκόν άνεμον έπλεε προς τις Αντίλλες. Την 18ην ημέραν είδε ξηρά. Η απόσταση Αζορών –Αιτής είναι περίπου 2.800 μίλια. Το ρεύμα θα τον έφερνε με 150 μίλια την ημέρα, οπότε με ένα δυνατό ούριο άνεμο θα διήνυε κατά μέσον όρο και 165 μίλια την ημέρα. Επομένως ο χρόνος των 18 ημερών ανταποκρίνεται στις ως άνω αποστάσεις . Ο Ομηρος εις αυτό το σημείο αναφέρει φθινόπωρο. Αν όμως ήτο φθινόπωρον τότε εκεί επικρατούν φοβερές καταιγίδες , οπότε θα είχε καταστραφεί το πλοίο του και ο ίδιος θα είχε πνιγεί . Οι άνεμοι που πνέουν εκεί σε περίοδο καταιγίδος είναι 180 μίλια την ώρα , τόσο ισχυροί που παρασύρουν το κάθε τι στο πέρασμα τους. Το κυκλωνικό σύστημα που πέρασε πάνω από το πλοίο του Οδυσσέα ήτο μια απερίγραπτη εμπειρία για τον θαλασσόλυκο της σχετικά ήρεμης Μεσογείου Θαλάσσης. Επομένως και ο Οδυσσεύς είχε την κακή τύχη να χάσει το πλοίο του και κατόρθωσε να βγει στην ακτή και να σωθεί πάνω σε μία σανίδα.
Ο Οδυσσεύς στη Χώρα των Φαιάκων
Απομακρύνθηκε από τον τόπο της θύελλας και κωπηλατώντας μετά από τρεις ημέρες έφθασε στην ακτή. Πιθανόν τα ρεύματα τον παρέσυραν μεταξύ του Προσηνέμου Περάσματος (Windward Passage) και των νοτίων ακτών της Κούβας, δηλαδή μεταξύ Μεξικού και Κούβας. Η γαλήνη που επικρατεί στον Κόλπο του Μεξικού θα του επέτρεψε να κολυμβήσει σε προς τα βόρεια σε ένα προφυλαγμένο λιμάνι, όπου από το στόμιο ενός ποταμού έφθανε στην ξηρά. Κατά την Μέρτζ τούτο πιθανόν να τοποθετείται εις τον Κόλπον Coast μεταξύ τής Φλώριδας και του Μισσισσιπη και εκεί συνήντησε την Ναυσικά , την θυγατέρα του Αλκίνοου , βασιλέως των Φαιάκων. Αυτή του έδωσε ρούχα και τον προσεκάλεσε στο ανάκτορο του πατρός της . Η σχετική εκτενής περιγραφή του Ομήρου συμφωνεί πλήρως με την ομώνυμη πόλη του που περιγράφει ο Πλάτων στον «Κριτίαν» Ο Οδυσσεύς ανήλθε στο ανάκτορον όπου εκάθηντο εις το γεύμα οι Αρχοντες των Φαιάκων . Ο Αλκίνοος και η βασίλισσα Αρήτη εθαμβώθηκαν από την παρουσίαν του ξένου , ο οποίος αμέσως παρεκάλεσε να τον βοηθήσουν να επιστρέψει στην πατρίδα του.
Το αποχαιρετιστήριο γεύμα του Αλκινόου στον Οδυσσέα
Ο Αλκίνοος συγκαλέσας δια τον σκοπόν αυτόν το συμβούλιο των ευγενών , ετοίμασε την συνοδείαν του Οδυσσέως. Προηγουμένως όμως είχε πληροφορηθεί από τον ίδιο τον ήρωα για την καταγωγή του και τις περιπέτειες που υπέστη κατά την περιπλάνηση του στην ταραγμένη θάλασσα. Ενώ όμως ετοιμάζοντο για την επιστροφή στην Ιθάκη , ο Αλκίνοος οργάνωσε αποχαιρετηστήριον εορτήν , εις την οποίαν προσεκλήθη και ο τυφλός τραγουδιστής Δημόδοκος , που αφηγήθη πολλά από τα γεγονότα του Τρωικού Πολέμου.
Με καταπληκτικήν ποιητική ικανότητα ο Ομηρος δίδει λεπτομερείς νπεριγραφές μέσω των διηγήσεων του Δημοδόκου διαφόρων αστρονομικών φαινομένων , όπως την κίνηση των πλανητών κατά την περιστροφήν των γύρω από τον Ηλιον με διαφορετική ταχύτητα και ακόμη με ποίον τρόπον ο Αρης έφθασε στην Αφροδίτη, πως ο Ηλιος ειδοποίησε τον Κρόνον που με την σειρά του ειδοποίησε την Αφροδίτην και τον Αρην και πως ο Ερμής έφυγε με μεγάλην ταχύτητα . Ο Ομηρος περιγράφων τους Ερωτες και τις περιπέτειες των θεών, κάνει σημαντικότατες αστρονομικές παρατηρήσεις και δίδει μίαν σαφεστάτην εικόνα των επιστημονικών γνώσεων των αρχαίων Ελλήνων
Αποχαιρετήσας το βασιλικό ζεύγος ο Οδυσσεύς κατευθύνθηκε προς το πλοίον , επιβιβάσθηκε σ’ αυτό με τους άνδρες του και έλαβε έκαστος την θέση του . Καθώς όμως άρχισαν να κυλούν , ύπνος βαθύς συνεπήρε τον ταλαιπωρημένο ήρωα . Επιστρέφων από τη Σχερία τη χώρα των Φαιάκων , ο Οδυσσεύς διά του στενού της Φλώριδας έφθασε στον Ατλαντικόν παρασυρόμενος από το Γκολφ Στρήμ . Ακολουθών ανατολικώς τον μέγα κυκλικόν δρόμον έχων αρεστερά του την Μεγάλην Αρκτον , που σ’ αυτό το σημείον δεν βυθίζεται ποτέ κάτω από τον ορίζοντα , έφθασε τελικώς μετά από ένα μακρύ ήρεμο ταξίδι στην Ιθάκη από την οποίαν απουσίαζε επί δέκα έτη.
Χρήσιμες οι αστρονομικές οδηγίες της Καλυψούς
Η Καλυψώ είχε πει στον Οδυσσέα να έχει κατά την επιστροφή την Μεγάλη Άρκτον αριστερά . Αυτή και μόνον η οδηγία είναι απόδειξη του πλού του Οδυσσέα στον Ατλαντικό και όχι όπως έλεγαν μέχρι τούδε οι αγράμματοι στη Μαύρη Θάλασσα. Αυτή η οδηγία ανταποκρίνεται πλήρως για το ταξίδιον από τη Σχερία των Φαιάκων στην Ιθάκη. Αλλά και τα ρεύματα του Ατλαντικού όπως και σήμερον σημειώνονται στους χάρτες , ανταποκρίνονται στην πορείαν που με τόσον αριστοτεχνικό τρόπο εσχεδιαγράφησε ο Ομηρος , ο οποίος υπολογίζει με θαυμαστήν ακρίβεια και την διάρκεια αυτών των ρευμάτων. Επίσης θαυμαστή είναι η συνάντηση με τα φυσικά φαινόμενα , η Καλυψώ, τα Ηφαίστεια, η Ημέρα και η Νύκτα στο Γιβλαρτάρ, οι Σειρήνες, η Σκύλλα και η Χάρυβδη στο Φόντυ, τα πουλιά και οι πηγές των Αζορών, προκαλούν το ενδιαφέρον των μελετητών , που έκπληκτοι ανακαλύπτουν σήμερον ότι πολλές γεωγραφικές , αστρονομικές, μετεωρολογικές, ωκεανογραφικές παρατηρήσεις του Ομήρου , οι οποίες έγιναν προ 3.000 ετών και πλέον , ισχύουν και σήμερον, με ελάχιστες διαφορές.
Να σημειώσουμε ότι η προειδοποίηση της Κίρκης προς τον Οδυσσέα για τις περιπέτειες της «Αργούς» στα Στενά της Σκύλλας και Χάρυβδης είναι ένδειξη ότι οι Ελληνες Αργοναύτες είχαν γνώση από προηγούμενα ταξίδια για το δύσκολο πέρασμα αυτών των στενών .
Επομένως το ταξίδι του Ιάσωνος προηγείται του Οδυσσέως αρκετές γενιές , διότι οι ήρωες που συνόδευσαν τον Ιάσωνα εις την «Αργώ» ήσαν προγενέστεροι των πολεμιστών της Τροίας. Τούτο τεκμαίρεται από τα «ΟΡΦΙΚΑ», «Το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα», το «Σύμπαν» και από την «Εγκυκλοπαίδεια ΗΛΙΟΣ»
Με βάση τα μέχρι σήμερον στοιχεία , τα δύο αυτά ηρωικά Έπη του ποιητού αποτελούν τα αρχαιότερα γραπτά μνημεία της Ελληνικής Γραμματείας
Τα «νοοκίνητα» και «αντιβαρυτικά» πλοία των Φαιάκων: Ένα μυστήριο της ελληνικής μυθολογίας
Η Οδύσσεια, η ιστορία του νόστου του βασιλιά της Ιθάκης Οδυσσέα τον οποίο οι θεοί έκαναν να περιπλανιέται στις θάλασσες για δέκα χρόνια αφού απέπλευσε από την Τροία με προορισμό την ιδιαίτερη πατρίδα του, την νήσο Ιθάκη, είναι ένα από τα κορυφαία λογοτεχνικά έργα της παγκόσμιας αρχαίας λογοτεχνίας.
Είναι όμως ένα κείμενο το οποίο προκαλεί διχασμό των απόψεων όσον αφορά αν δημιουργήθηκε ως μία καθαρά φανταστική ιστορία, ή αν, εκτός από τα μυθολογικά στοιχεία, έχει και πληροφορίες – γεωγραφικής και τεχνολογικής φύσης – που να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Έτσι άλλοι διαβάζουν την Οδύσσεια απλά ως λογοτεχνία κι άλλοι μελετούν κάθε της στοίχο για να αντλήσουν πληροφορίες και να διεξάγουν έρευνες πάνω σε αυτήν.
Όσοι υποστηρίζουν πως τα λόγια του Ομήρου έχουνε στοιχεία αλήθειας μέσα τους είναι επηρεασμένοι από το γεγονός ότι μέχρι και τα μέσα του 19ου αιώνα, όλοι πίστευαν πως και η Ιλιάδα του Ομήρου ήταν ένα καθαρά φανταστικό παραμύθι.
Το 1873 και το 1876 όμως, ο Ερρίκος Σλήμαν, με τις αρχαιολογικές ανακαλύψεις του στην Τροία και στις Μυκήνες αντίστοιχα, έφερε στο φως αποδείξεις, τόσο για την ύπαρξη των ομηρικών πόλεων στις γεωγραφικές θέσεις όπου ο Όμηρος τις προσδιόριζε, όσο και για τον Τρωικό πόλεμο για τον οποίο μας μιλά η Ιλιάδα.
Με τον ίδιο τρόπο πιστεύουνε πολλοί πως και στην Οδύσσεια, το άλλο του μεγάλο έργο, ο Όμηρος δεν έγραφε μόνο μύθους και φανταστικά στοιχεία, αλλά πως, ένα τμήμα έστω των όσων λέει στην Οδύσσεια, ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Έτσι το νησί των Λωτοφάγων, το νησί των Λαιστρυγόνων, τα νησιά της Κίρκης και της Καλυψώς, το νησί των Φαιάκων και άλλες τοποθεσίες της Οδύσσειας έχουν γίνει αντικείμενα πολλών ερευνών…
Από όλα τα «μυθικά» νησιά της Οδύσσειας – γιατί η Ιθάκη σίγουρα υπάρχει – αυτό το οποίο ίσως ελκύει περισσότερο το ενδιαφέρον του ερευνητή, είναι το νησί των Φαιάκων. Δεν χρειάζεται κανείς να είναι κοινωνιολόγος για να διακρίνει πως η κοινωνία των Φαιάκων είναι η πιο πολιτισμένη από όσες συναντά ο Οδυσσέας στο ταξίδι του για την Ιθάκη· ο λαός των Φαιάκων ζει παίρνοντας ότι χρειάζεται από την θάλασσα και όντας απαλλαγμένος από την βία του πολέμου.
Είναι ένας ναυτικός λαός εργατικός αλλά και γλεντζές που αγαπά την τέχνη (τραγούδι, χορός) και την καλοπέραση και έχει ως έθιμο να βοηθά τους ναυαγούς να γυρίσουν ο καθένας στην πατρίδα του. Θα ‘λεγε κανείς ότι η κοινωνία των Φαιάκων αποτελεί μία ουτοπία για τον καιρό τόσο της μυκηναϊκής, όσο και της ομηρικής εποχής, πόσο μάλλον για σήμερα…
Οι Φαίακες, περήφανοι για την καταγωγή τους, κατά τον Όμηρο, είναι «αγχίθεοι» καθώς είναι συγγενείς των θεών. Αυτό δίνει στον πολιτισμό τους μία άλλη υπόσταση. Μία πολιτισμική υπόσταση που για τους αρχαίους συνεπαγόταν κάποιες μεταφυσικές «θεϊκές» ιδιότητες με τις οποίες είναι προικισμένα τα πλοία που ναυπηγούσαν, ή κάποιες προηγμένες τεχνολογικές και φυσικές γνώσεις, όπως υποστηρίζουν οι σύγχρονοι ερευνητές της Οδύσσειας.
Ο Οδυσσέας στην αυλή του Αλκίνοου, πίνακας του Francesco Hayez
Όπως μας πληροφορεί λοιπόν ο Όμηρος, τα πλοία των Φαιάκων:
– Ήταν νοοκίνητα, δηλαδή, μπορώντας να διαβάσουν την ανθρώπινη σκέψη, πληροφορούνταν απ’ αυτήν και όχι από κάποιο χειροκίνητο όργανο όπως το τιμόνι.
– Είχαν τεχνητή νοημοσύνη καθώς, έχοντας «νοήματα καὶ φρένας ἀνδρῶν», δύνανται να επιλέξουν αν πρέπει να εκτελέσουν μία εντολή ή όχι.
Είχαν ένα είδος «σκληρού δίσκου» γεωγραφικών δεδομένων, καθώς ήξεραν «πάντων πόλιας καὶ πίονας ἀγροὺς». Είχαν μηχανισμό τεχνητής αντιβαρυτικής αιώρησης που τους επέτρεπε να πετάνε «ὡς εἰ πτερὸν ἠὲ νόημα» (σαν τα πουλιά ή σαν την σκέψη). Λογοτεχνική-μυθολογική παρατήρηση: αν τα πλοία των Φαιάκων ακουμπούσαν την θάλασσα, ο Ποσειδώνας, ο θεός των θαλασσών θα τα βύθιζε, όπως τόσες φορές έκανε στα πλοία που μετέφεραν τον Οδυσσέα. Γιατί όχι κι αυτήν την φορά, αν το πλοίο δεν πέταγε;
Είχαν εξαιρετικά γρήγορους κινητήρες που του επέτρεπαν να αναπτύσσει ταχύτητα γρηγορότερη από κάθε πετούμενο βιολογικό οργανισμό («κίρκοςὁμαρτήσειεν, ἐλαφρότατος πετεηνῶν· ὣς ἡ ῥίμφα θέουσα θαλάσσης κύματ’ἔταμνεν») που έκανε τον Όμηρο να παρουσιάσει την κίνησή του με αυτήν της ανθρώπινης σκέψης…
Είχαν μανδύα οπτικής κάλυψης που τους επέτρεπε να γίνονται αόρατα στα μάτια των εχθρών τους σαν να είναι «ἠέρι καὶ νεφέλῃ κεκαλυμμέναι» (καλυμμένα με αντάρα και συννεφιά).
Είχαν ασπίδα πιθανώς ηλεκτρομαγνητικού πεδίου που δεν επέτρεπε στους εχθρούς να τα βλάψουν («οὐδέ ποτέ σφιν οὔτε τι πημανθῆναι ἔπι δέος»).
Όμως, αν και μέσα από την Οδύσσεια μας δίνεται λεπτομερής αναφορά των ικανοτήτων των πλοίων των Φαιάκων, δεν διασώζεται ούτε ο τρόπος ναυπήγησής τους, ούτε ο τρόπος λειτουργία τους ώστε να μπορέσουμε, διαβάζοντας τις οδηγίες κατασκευής και χρήσης θα ‘λεγε κανείς, να ανακατασκευάσουμε έτσι απλά ένα τέτοιο πλοίο και να το χρησιμοποιήσουμε.
Αυτό είναι κάτι λογικό δεδομένου του ότι ο Όμηρος, όταν στο δεύτερο μισό του 8ου προ Χριστού αιώνα, έγραφε, συλλέγοντας στοιχεία από την τότε προφορική – δεν έχουν βρεθεί παλαιότερες γραπτές πηγές – παράδοση, για γεγονότα που συνέβησαν πάνω από 400 χρόνια παλιότερα (μάλλον την περίοδο 1190-1170 προ Χριστού) είναι απολύτως λογικό, ακόμα κι αν αρχικά υπήρχαν κάποιες τεχνικές λεπτομέρειες να ξεχάστηκαν. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι οι αρχαίοι Έλληνες δεν χαρακτηρίζονταν από την – αν μη τι άλλο ορθή – συνήθεια των αρχαίων Αιγυπτίων να καταγράφουν και να αρχειοθετούν τα πάντα.
Η αλήθεια είναι πως μέχρι σήμερα κανένα από τα πλοία των Φαιάκων δεν έχει βρεθεί. Όχι επισήμως τουλάχιστον διότι, κατά καιρούς, πολλά έχουν ακουστεί. Έτσι δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι υπήρχαν. Δεν μπορούμε όμως να πούμε με βεβαιότητα κι ότι δεν υπήρχαν καθώς στις μέρες μας ξέρουμε ότι η τεχνολογία μπορεί να επιτρέψει – αν όχι σήμερα στο κοντινό μέλλον – την δημιουργία ενός τέτοιου αντιβαρυτικού νοοκίνητου πλοίου.
Οι δε θεωρίες ότι οι αρχαίοι κατείχαν τεχνολογία κατά πολύ ανώτερη της σημερινής υπάρχουν και συνδέονται με τα πλοία αυτά. Τι συνέβαινε στην πραγματικότητα; Ευελπιστούμε πως, κάποια στιγμή, θα διεξαχθεί μία έρευνα που θα μας διαφωτίσει…
